Yeni tatlar, dokular ve besinlerle tanışma, miniklerin gelişiminde büyük bir adım olan ek gıda süreci, ebeveynler için oldukça heyecan vericidir. İlk lokmaların tadılmaya başlandığı bu dönemde ise ''tuz tüketimi'' sıkça gündeme gelen bir konudur. Bebeğiniz tuz tüketebilir mi, ne zaman başlamalı ve ne kadar tüketmeli? Sizler tüm bu soruların cevaplarını ararken biz, sizler için en güncel bilgileri bir araya getirdik.
Sodyum, vücudumuzun fonksiyonlarını yerine getirebilmesi için gerekli olan temel bir besin maddesi olmakla beraber anne sütü ve formül mamalarda, süt ürünlerinde, yumurta, et, deniz ürünleri, sebzeler ve hatta su gibi birçok gıdada bulunan doğal bir mineraldir.
Tuz Tüketimi Bebekler İçin Güvenli midir?
İlk 6 ay bebeklerin sodyum ihtiyacı anne sütü veya formül mama tarafından sağlanır bu sebeple 6. aya kadar tuz takviyesine gerek yoktur. 6. aydan itibaren, katı gıdalara geçişle birlikte bebekler sodyumu farklı kaynaklardan almaya başlarlar.
Son yapılan güncel çalışmalar, bebeklerin beslenmesinde tuzun tamamen kaldırılmasına gerek olmadığını ortaya koymuştur (1). Bebeklerin tek başlarına yediği yiyeceklerin miktarının az olmasından kaynaklı genellikle sodyum alımları da düşük olur. Tuz eklenmiş ev yemekleri, diyetteki çeşitli yiyeceklerin bir parçası olarak sunulduğunda genellikle sorun oluşturmaz. Ayrıca az miktarda tuz eklenmiş yemeklerin paylaşılması, bebeklerin katı gıdalara geçiş sürecinde aile yemek kültürüne erken dahil olmalarını sağlayabilir ve bu durum aslında bebeğe birçok fayda sağlar. Aile sofraları, bebeğin farklı renk, tat ve dokuları keşfetmesine, yemek yeme becerilerini geliştirmesine ve bebeğin sevdiği yiyeceklerle tanışarak daha rahat bir yemek deneyimi yaşamasına olanak tanır (2, 3).
Tuz tüketimiyle ilişkili bir sağlık riski varsa, bu genellikle uzun vadeli, fazla tuz tüketimiyle alakalı olmaktadır. Bazı araştırmalar, erken yaşlarda düzenli olarak aşırı sodyum içeren yiyeceklerin (örneğin hazır baharat karışımları, salam, tuzlu peynirler ve hazır market ürünleri) tüketilmesinin, ilerleyen yıllarda sağlık üzerinde olumsuz etkiler yaratabileceğini öne sürmektedir (4).
2023 yılına ait bir literatür incelemesi, bebeklik dönemindeki sodyum alımının tek başına kan basıncı, kalp hastalıkları veya böbrek problemleriyle doğrudan ilişkilendirildiğine dair yeterli kanıt bulunmadığını göstermiştir (1).
Bebekler Ne Kadar Tuz Tüketmelidir?
Bebekler için yeterli sodyum alım seviyeleri, anne sütündeki doğal sodyum seviyelerine dayanarak belirlenmiştir. Ancak bu konuda yapılan çalışmalar sınırlıdır ve anne sütündeki sodyum içeriği bebeğin ihtiyacına bağlı olarak değişiklik gösterdiğinden, tüm aileler için geçerli ve uygun bir sodyum miktarını belirtmek zordur (5). Vücuttaki sodyum, doğal olarak böbrekler tarafından ve anne sütü ya da formül mama tüketimiyle dengelenmektedir.
Bebeğinizin katı gıda sürecinde tuz tüketimi ile ilgili denge kurmayı hedefleyebilirsiniz. Yüksek tuz içeren yiyecekleri mümkün olduğunca bebeğinizin beslenmesinden çıkarmanız ancak aile ile paylaştığınız öğünlerde yüksek tuz içermeyen yiyecekleri beraber tüketmenin tadını çıkarabilirsiniz.
6-12 ay bebek beslenmesinde katı gıda sürecine dair kanıta dayalı bilgileri öğrenmek için Katı Gıdaya Geçiş: Baby Led Weaning eğitimimize göz atabilirsiniz.
Ek gıda sürecinizin keyifli geçmesi dileğiyle,
Asya Bıyıklı,
Klinik Beslenme Uzmanı
Katı Gıdaya Geçiş Eğitmeni
Kaynakça
1. Shuling Yang, H. W. (2023). Avoidance of added salt for 6–12-month-old infants: A narrative review. Archives de Pédiatrie, 595-599.
2. Liem, D. G. (2017). Infants’ and Children’s Salt Taste Perception and Liking: A Review. Nutrients 9, 9.
3. Chantal L Verhage, M. G. (2018). The relation between family meals and health of infants and toddlers: A review. 97-109.
4. Emmerik, N. E., Jong, F. d., & Elburg, R. M. (2020). Dietary Intake of Sodium during Infancy and the Cardiovascular Consequences Later in Life: A Scoping Review . Annals of Nutrition and Metobolism, 114-121.
5. Oria M, H. M. (2019). Sodium: Dietary Reference Intakes for Adequacy. National Academies of Sciences, Engineering, and Medicine.
6. Scaglioni, S. D. (2018). Factors Influencing Children’s Eating Behaviours. 10(6).
Comments